Handvatten voor zorg en omgang met complexe cliëntengroep

In januari 2022, 2024 en september 2024 startten jaargangen van de Opleiding Gespecialiseerde Verpleegkundige NAH. Ook in 2025 staan er nieuwe startdata gepland, in Utrecht.

In samenwerking met het werkveld, in het bijzonder WZH Nieuw Berkendael en EENnacoma is er een expertiseprofiel ‘Gespecialiseerde Verpleegkundige Niet Aangeboren Hersenletsel’ ontwikkeld. De gelijknamige post-hbo opleiding is op dit profiel gebaseerd.

Achtergrond van de opleiding

Jolanda Smits is locatiemanager van WZH Nieuw Berkendael. “Werken met cliënten met niet-aangeboren hersenletsel vraagt een brede kennis over diverse technische en klinische handelingen en ook gedragsproblematiek”, legt zij uit. “Het ene moment breng je een katheter aan of ben je bezig met sondevoeding, het andere moment heb je te maken met een cliënt met moeilijk te begrijpen gedrag en weer later praat je met getraumatiseerde familieleden voor wie het leven ook op zijn kop staat. Daarnaast zijn geen twee cliënten gelijk. Dat betekent dat iedere cliënt een eigen, specifieke benadering nodig heeft. Een belangrijk onderdeel van het werk van de verpleegkundige is dan ook het opstellen van een ondersteuningsplan en een omgangsadvies, meestal in samenspraak met de psycholoog”.

Kennistekorten

Monique Noest, teamleider bij WZH, schreef samen met een hbo-verpleegkundige en de praktijkopleider een competentieprofiel voor de ideale NAH-verpleegkundige. “Vooral als het gaat om wonen voor mensen met NAH zie je dat er kennistekorten zijn, aldus Noest. Mensen zijn vaak jong en verblijven jaren in een instelling. Medewerkers leren in de praktijk natuurlijk veel bij, maar we voelden behoefte aan een gestructureerde aanvullende opleiding. Die vraag komt ook van de verpleegkundigen zelf.”

Voor een opleiding tot ‘gespecialiseerde verpleegkundige NAH’ zocht WZH Nieuw Berkendael contact met AXON leertrajecten.

Twintig lesdagen

Samen met teamleider Noest bedacht Brederveld hoe de post-hbo-opleiding eruit zou kunnen zien. Het programma duurt een jaar en bestaat uit twintig lesdagen, elke twee weken een dag. De opleiding telt vijf modules waarin alle aspecten van niet-aangeboren hersenletsel aan bod komen:

1. Neurowetenschappelijke achtergronden
2. Veranderingen van cognitie en gedrag
3. Interventies en neurorevalidatie
4. Patiëntgerichte behandeling
5. De patiënt en zijn omgeving

De opleiding is bedoeld voor verpleegkundigen die werken met cliënten met niet-aangeboren hersenletsel. “Het is de bedoeling om het geleerde direct toe te passen in hun eigen werkomgeving”, zegt Brederveld. “Zo koppelen we de theorie aan de praktijk en kunnen mensen zelf ervaren of het werkt. Na afronding van de cursus kan de verpleegkundige de regie nemen in het opstellen en uitvoeren van een passend zorgplan, waarin rekening wordt gehouden met alle gevolgen van het hersenletsel.”

Erkend diploma

Deelnemers ontvangen na afronding van de opleiding en het maken van de praktijkopdrachten een erkend diploma en accreditatiepunten. De wens van WZH Nieuw Berkendael is om ook het competentieprofiel voor NAH verpleegkundige erkend te krijgen, zodat niet-aangeboren hersenletsel erkend wordt als apart expertisegebied. “Nu kan iedereen zich NAH-verpleegkundige noemen. Dat klopt eigenlijk niet”, vindt Brederveld.

WZH wil met de opleiding de kwaliteit van de eigen medewerkers verbeteren maar ook bijdragen aan betere NAH-zorg in het algemeen. WZH Nieuw Berkendael is nauw betrokken bij de ontwikkeling van Wlz-Expertisecentra voor mensen met een langdurige bewustzijnsstoornis en mensen met NAH in combinatie met ernstige gedragsproblematiek (NAH+). Daarnaast maakt WZH Nieuw Berkendael deel uit van het expertisenetwerk EENnacoma (Expertisenetwerk Ernstig Niet-aangeboren hersenletsel na coma). Het hoofddoel van dit netwerk is het verbeteren van de zorg voor mensen met ernstig niet-aangeboren hersenletsel.

“Er komt landelijk steeds meer aandacht voor niet-aangeboren hersenletsel als aandoening”, zegt locatiemanager Smits. “Er is ook meer onderzoek en kennis. Het ontbreekt echter nog aan de expertise in behandeling en begeleiding. Wij krijgen revalidanten uit het hele land. Als die naar huis kunnen, is de zorg thuis vaak een knelpunt. Met deze opleiding willen we ook de expertise bij andere organisaties stimuleren. Nu wordt de opleiding nog alleen in Den Haag gegeven, maar misschien kan het straks ook op andere locaties.”

Met de opleiding krijgen verpleegkundigen die willen werken met NAH-patiënten een betere basis. “De arbeidsmarkt is krap, maar het is een prachtig vak”, aldus teamleider Noest. “Je bent bezig met veel aspecten van de verpleegkunde, en van de cliënt en diens familie. Dat maakt het mooi. Veel van onze medewerkers hebben daar bewust voor gekozen. Maar van hen komt ook de vraag naar extra handvatten, omdat de reguliere opleiding niet goed aansluit. Die krijgen ze met deze opleiding.”

Meteen aanmelden? klik hier

Over WZH Nieuw Berkendael

WZH Nieuw Berkendael is gespecialiseerd in de zorg voor en begeleiding van mensen met niet- aangeboren hersenletsel, neurologische aandoeningen en bewustzijnsstoornissen na coma. De meeste cliënten van Nieuw Berkendael zijn tussen 18 tot 65 jaar oud. WZH Nieuw Berkendael heeft 91 plaatsen voor langdurig verblijf en 21 plaatsen voor revalidatie.

WZH Nieuw Berkendael biedt:

• revalidatie bij recent hersenletsel
• revalidatie bij bewustzijnsstoornissen
• wonen voor mensen met NAH
• wonen voor mensen met bewustzijnsstoornissen
• dagactiviteitencentrum
• NAH-poli (ambulante screening, diagnostiek en behandeling)
• NAH-coach (nazorg, ambulante begeleiding)

WZH Nieuw Berkendael is onderdeel van WoonZorgcentra Haaglanden (WZH). WZH heeft veertien woonzorgcentra, thuiszorg en meerdere dagactiviteiten- en ontmoetingscentra in de regio Haaglanden. WZH is gespecialiseerd in (revalidatie)zorg, behandeling en ondersteuning aan ouderen met lichamelijke beperkingen, ouderen met dementie en mensen met niet-aangeboren hersenletsel.