Interview: Professioneel omgaan met kinderen en jongeren met hersenletsel en hun gezin

Interview over ‘Professioneel omgaan met kinderen en jongeren met hersenletsel en hun gezin’

Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) bij kinderen en jongeren is een thema dat vaak minder zichtbaar is dan bij volwassenen. Toch kan de impact enorm zijn. Op school, thuis, in sociale contacten en op de ontwikkeling naar volwassenheid. Juist omdat het brein nog in volle ontwikkeling is, kunnen de gevolgen ingrijpender en complexer uitpakken dan op het eerste gezicht lijkt. Het vroegtijdig herkennen en erkennen van hersenletsel is daarom cruciaal.

In een uitgebreid interview delen GZ-psycholoog Martine Kapitein en gedragskundige Jos Berends hun ervaringen en inzichten. Samen met GZ-psycholoog en orthopedagoog René Steinmann vormen zij het docententeam van de Basiscursus: Professioneel omgaan met kinderen en jongeren met hersenletsel en hun gezin van AXON. Hun boodschap is helder: hoe eerder professionals meedenken in de opbouw van begeleiding en herstel, hoe positiever de impact op de belastbaarheid en de lange termijn.

Het gesprek gaat onder meer in op:

  • De uitdaging van signalering: van hersenschudding tot ernstig letsel, de variatie is groot en de signalen zijn niet altijd eenduidig.
  • Het verschil met volwassenen: kinderen groeien nog, waardoor bepaalde beperkingen pas later zichtbaar worden – een fenomeen dat bekendstaat als growing into deficit.
  • De rol van verlies en rouw: jongeren verliezen soms aansluiting bij school of vriendengroepen en dat kan hun sociaal-emotionele ontwikkeling diepgaand beïnvloeden.
  • Het belang van samenwerking: verschillende systemen – gezin, school, zorg – moeten de neuzen dezelfde kant op krijgen om passende begeleiding te bieden.
  • De casus van Daan illustreert hoe groot het verschil kan zijn wanneer de juiste ondersteuning tijdig wordt ingezet. Van een jongen die op jonge leeftijd volledig overvraagd werd in het onderwijs, groeide hij uit tot een jongere die met de juiste begeleiding zijn mbo-diploma behaalde.

Dit interview biedt waardevolle inzichten voor iedereen die in het onderwijs, de zorg of het sociaal domein werkt met kinderen en jongeren met NAH. Het onderstreept niet alleen de noodzaak van kennis en kunde, maar ook de professionele en systemische uitdagingen die bij deze doelgroep horen.

Lees hier het volledige interview met Martine Kapitein en Jos Berends

vergroot je professionele vaardigheden

Vergroot je professionele vaardigheden met deze online trainingen

Naast het aanbod over niet-aangeboren hersenletsel (NAH) bieden wij, via onze zusterorganisatie PAO Psychologie, een breed scala aan aanvullende online trainingen aan. Deze trainingen richten zich op het versterken van professionele vaardigheden die essentieel zijn in zorg en onderwijs. Denk aan thema’s als communicatie, leiderschap, didactiek en juridische kaders.

Alle trainingen zijn volledig online en on demand te volgen, dus op een moment dat het jou uitkomt. Perfect voor professionals die flexibel willen bijleren met directe toepasbaarheid in hun werkpraktijk. De meeste trainingen zijn geaccrediteerd bij SKJ, NIP, NVO, LV POH-GGZ en andere relevante registraties.

Praktisch, flexibel en direct toepasbaar

Wat deze trainingen uniek maakt is hun directe aansluiting op de dagelijkse praktijk in zorg en onderwijs. Of je nu een team aanstuurt, individuele begeleiding geeft of kennis overdraagt, je vindt binnen dit aanbod praktische ondersteuning die je meteen kunt inzetten. De modules zijn opgebouwd rondom herkenbare situaties, actuele uitdagingen en bewezen methodieken. Met interactieve werkvormen, reflectieopdrachten en toetsvragen zorgen de trainingen niet alleen voor nieuwe inzichten, maar ook voor duurzame gedragsverandering.

Een greep uit het aanbod

Voor wie zijn deze online trainingen?

Deze online trainingen zijn ontwikkeld voor professionals met minimaal hbo-werk- en denkniveau, werkzaam in zorg en/of onderwijs. Of je nu werkt als gedragswetenschapper, teamleider, coach, docent of begeleider: als je je verder wilt ontwikkelen in communicatie, leiderschap of juridische kaders, is dit aanbod op maat gemaakt voor jou.

Wil je naast jouw inhoudelijke expertise ook je professionele vaardigheden versterken? Bekijk het complete aanbod online trainingen. De trainingen zijn de perfecte aanvulling op je werk met cliënten, leerlingen en collega’s.

Bekijk hier alle online trainingen >

Professionals die werken met kinderen

3 cursussen voor professionals die werken met kinderen: specialiseer je verder in complexe zorg

In de zorg voor kinderen en jongeren met complexe problematiek zijn kennis, inzicht en praktische handvatten onmisbaar. AXON Leertrajecten biedt vier inhoudelijke, praktijkgerichte cursussen die jou als professional verder helpen. Werk je in de jeugdzorg, GGZ, het onderwijs of daarbuiten met kinderen die extra begeleiding nodig hebben? Dan zijn dit waardevolle trajecten om je in te verdiepen.

1. Basiscursus: Professioneel omgaan met kinderen en jongeren met hersenletsel en hun gezin

Als een kind of jongere hersenletsel oploopt, dan is de impact hiervan enorm en niet altijd direct te overzien. Hersenletsel kan gevolgen hebben voor de cognitieve, emotionele, gedragsmatige en sociale ontwikkeling van dit kind of deze jongere. Het inschatten van deze gevolgen op de korte én lange termijn is vaak lastig. Dit is bij kinderen complexer, omdat je ook rekening moet houden met ontwikkelende hersenen. Naast de gevolgen voor het kind en zijn ontwikkeling, is de impact van het hersenletsel op het gezin vaak ook enorm.

Het begeleiden van kinderen, jongeren (4 t/m 20 jaar) en hun gezin na hersenletsel is complex en vraagt vaak een specifieke, individuele aanpak. Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij het kind, zijn situatie en het gezin, heb je als professional kennis en vaardigheden nodig. Daar helpt deze blended basiscursus je bij.

Dit is een blended cursus. Dat betekent dat je de ontwikkeling van jouw kennis en vaardigheden op drie verschillende manieren ondersteunt. Ter voorbereiding aan de bijeenkomsten duik je alvast de literatuur in, ga je ervaringen en casuïstiek ophalen uit jouw eigen werkpraktijk en pas je jouw nieuwe kennis toe. Vervolgens zet je jouw leerproces voort in de online leeromgeving. Ook ga je in discussie met medecursisten. Omdat je de theorie al voorafgaand aan de bijeenkomsten tot je hebt genomen, staan toepassen en verdiepen tijdens de klassikale dagen centraal. Je oefent actief met casuïstiek, koppelt kennis aan je praktijk en ontwikkelt vaardigheden in communicatie, begeleiding en gedragsmodificatie.

Onderwerpen die tijdens deze basiscursus aan bod komen zijn onder andere:

  • Bouw en werking van de hersenen
  • Oorzaken en gevolgen van hersenletsel
  • De impact van hersenletsel op de ontwikkeling
  • De normale ontwikkeling van een kind
  • Systeemtheorie
  • Rouw en verwerking
  • Methodisch begeleiden
  • Herstel en beïnvloedingsmogelijkheden

Wil je meer over deze basiscursus lezen? Bekijk de cursuspagina hier >

Bekijk alle cursussen - professionals die werken met kinderen

Meer dan NAH – relevante cursussen die worden verzorgd door onze zusterorganisatie PAO

Naast onze eigen basiscursus over niet-aangeboren hersenletsel bij kinderen en jongeren, bieden wij twee aanvullende cursussen aan die relevant zijn voor professionals die met kinderen met NAH werken. Deze cursussen worden verzorgt door onze zusterorganisatie PAO Psychologie. Deze drie cursussen bieden verdieping op het gebied van trauma, diagnostiek en neuropsychologische ontwikkeling. De cursussen zijn los te volgen, maar sluiten inhoudelijk goed aan bij het werkveld van NAH-begeleiding en diagnostiek.

2. Cursus: Neuropsychologische diagnostiek bij kinderen

Deze compacte cursus biedt een sterke basis in het begrijpen en toepassen van neuropsychologische diagnostiek. Je leert welke functiegebieden onderzocht worden, hoe je de testresultaten interpreteert en hoe je dit vertaalt naar behandelplannen. Deze cursus is geschikt voor wie wil kennismaken met de principes van kinderneuropsychologie, met directe toepasbaarheid in de praktijk.

Lees hier meer over deze cursus >

3. Expertreeks klinische kinderneuropsychologie

Voor wie zich verder wil verdiepen in de neuropsychologische diagnostiek bij kinderen sluit deze expertreeks goed aan. Van testafname en interpretatie tot behandeladvies: je leert alles over de relatie tussen hersenontwikkeling en gedrag. Met ervaren docenten en veel aandacht voor praktijkvoorbeelden, biedt deze cursus een intensieve verdieping voor psychologen en pedagogen met ervaring.

Lees hier meer over deze expertreeks >

Omslag Demenzien 2024

Demenzien op het Dementiecongres: écht contact als sleutel tot begrip van de mens en zijn gedrag en betekenisvolle zorg

Het begint allemaal met écht zien wie de persoon met dementie is.

Zowel op het Dementiecongres van BSL op 20 maart 2025 als op 18 november 2025 verzorgden Patty van Belle en Rini Blankers een inspirerende workshop over de methode Demenzien. De methode Demenzien is ontwikkeld als een vervolg op Hooi op je vork. Deze methode richt zich op betekenisvol contact, afgestemde activiteiten en zorgmomenten. Het bestaat uit een driegesprek tussen de persoon met dementie, hun naaste en de zorgverleners. Het doel is om de persoon echt te leren kennen en de vraag achter de vraag te ontdekken. Dit is een systematische manier om gedrag beter te begrijpen. Hoe willen we omgaan met signaal- en onbegrepen gedrag? Het begint allemaal met écht zien wie de persoon met dementie is. Het is belangrijk dat de levensgeschiedenis van iemand ergens vastgelegd wordt. Eigenlijk zoeken we naar wie de persoon is en hoe hij benaderd wil worden. Hier geldt: het zijn de kleine dingen die het doen.

Een voorbeeld uit de praktijk: een vrouw in een verpleeghuis was liep ’s nachts voortdurend met haar dekbed door de gang. Ze werd vaak terug naar bed gebracht, zonder succes. Uiteindelijk bleek dat een simpele aanpassing haar hielp: Het dekbed werd vervangen door een laken en een deken.  Ze was gewend te slapen onder een laken en deken in plaats van een dekbed. Door haar gewoontes te respecteren, was het probleem eenvoudig op te lossen. De belangrijkste boodschap van deze methode is: blijf nieuwsgierig naar de bewoner of patiënt. Maar ook naar elkaar, ongeacht iemands rol of positie. Dat zorgt voor voldoening en plezier voor iedereen.

De samenwerking tussen de persoon met dementie, naasten en de zorgmedewerkers zorgt niet alleen voor meer kennis en begrip voor de mens met dementie, maar levert ook echt samenwerking op om een mooie dag te maken. Echt contact maken, samen een weekprogramma met geluksmomentjes maken, waar ieder tot zijn recht komt en plezier beleeft.

De deelnemers aan de workshop Demenzien kregen in een notendop de kernelementen mee uit Demenzien en hebben geoefend om ervaring en gevoel te krijgen hoe met Demenzien te werken en welke effect dit heeft in de praktijk. Deze oefeningen waren het methodisch ordenen van informatie middels de leefgebieden van Demenzien en oefenen met de ‘vraag achter de vraag bij signaal- of onbegrepen gedrag’. De deelnemers gaven aan verrast te zijn over de andere manier van kijken en welke mogelijkheden Demenzien in de praktijk heeft: ‘het geeft een bredere kijk op de mens met dementie en je krijgt meer ideeën’.

Meer weten over het Dementiecongres? Bezoek hier de Dementiecongres website.

Werken met het begeleidingsmodel Demenzien

Wil je als zorgprofessional concreet aan de slag met de methode Demenzien? Dan is de cursus Werken met het begeleidingsmodel Demenzien een waardevolle stap. Deze cursus helpt je om samen met bewoners, naasten en collega’s de mens en het gedrag te begrijipen en toe te werken naar een betekenisvolle dag voor mensen met dementie.

In de cursus leer je:

  • Hoe je contact maakt en een driegesprek voert
  • De mens met dementie echt te zien en beter te begrijpen
  • De vraag achter het gedrag te ontdekken
  • Hoe je een weekprogramma opstelt met kleine geluksmomenten
  • Hoe je samenwerkt met naasten

De cursus bestaat uit drie praktijkgerichte dagdelen voor het hele team en een aanvullend vierde dagdeel voor coördinerende zorgverleners. Vanuit ervaringsoefeningen ga je direct aan de slag met de principes van Demenzien, zodat je het geleerde meteen kunt toepassen in jouw werkpraktijk.

logo hersenletselcongres

HersenletselCongres 2026

logo hersenletselcongres

Maandag 9 februari, 2026

Ben jij klaar voor het HersenletselCongres 2026?
Het HersenletselCongres is hét moment waarop zorgprofessionals, onderzoekers, beleidsmakers én ervaringsdeskundigen samenkomen rond de nieuwste inzichten en ontwikkelingen in de zorg voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). In 2026 vindt het congres opnieuw plaats met een inspirerend programma samengesteld door dezelfde deskundige programmacommissie als vorig jaar.

Thema 2026: Word jij onze inspiratiebron?

Het thema van deze editie is nog in ontwikkeling en misschien komt het wel van jou! We zijn op zoek naar een actueel en prikkelend thema dat aansluit bij de uitdagingen én kansen binnen de NAH-zorg. Heb jij een idee? Laat het ons weten via onze LinkedIn-pagina of neem contact met ons op via de mail.

Sprekers gezocht!

Werk jij aan een innovatief project, doe je baanbrekend onderzoek of heb je een krachtig ervaringsverhaal? Dan zijn we op zoek naar jou! Deel je kennis op het podium en inspireer andere professionals. Aanmelden kan eenvoudig via info@hersenletselcongres.nl.

Voor wie is het HersenletselCongres?

Het HersenletselCongres richt zich op alle de zorg- en dienstverleningsorganisaties, de revalidatie en het ziekenhuis, onderwijs en arbeidsintegratie. Denk daarbij aan: verpleegkundig specialisten, (wijk)verpleegkundigen, (revalidatie)artsen, (GZ-)psychologen, psychotherapeuten, medisch specialisten, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, woon- en activiteitenbegeleiders, ambulant begeleiders, maatschappelijk werkenden, verzorgenden, jobcoaches en arbeidsdeskundigen.

De programmacommissie

Het programma wordt ook in 2026 weer vormgegeven door de programmacommissie onder leiding van Hersenletsel Alliantie, bestaande uit:

  • Rudolf Ponds is een gepassioneerde klinisch neuropsycholoog die actief is in de zorg, onderzoek doet en onderwijs geeft in neuropsychologie en medische psychologie. Met een rijke ervaring in de psychiatrie, revalidatie en academische ziekenhuizen, brengt hij een schat aan kennis en expertise met zich mee. Als voorzitter van het Nederlands Instituut van Psychologen speelt hij ook een belangrijke bestuurlijke rol.
  • Sandra te Winkel is al meer dan 15 jaar een drijvende kracht als revalidatiearts voor kinderen en jongeren met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Bij Merem medische revalidatie helpt ze kinderen met NAH in Hilversum en Almere, waar ze poliklinische zorg biedt en intensieve dagrevalidatie in Hilversum mogelijk maakt.
  • Nadine van Kampen is sinds 2021 een toegewijde revalidatiearts bij Zuyderland MC. Met haar expertise in NAH, spasticiteitsbehandelingen en ALS, zet zij zich dagelijks in voor het leveren van de best mogelijke zorg.
  • Arno Prinsen is al ruim 32 jaar een pionier in de wereld van hersenletsel. Zijn reis begon tijdens zijn studie psychologie, waar hij als begeleider startte en zich al snel ontwikkelde tot een vooraanstaand psycholoog bij diverse zorginstellingen. Met zijn schat aan ervaring en expertise inspireert hij al jarenlang studenten en professionals als docent op het gebied van hersenletsel in Nederland, België en Luxemburg

Wil je meer over het HersenletselCongres weten? Bezoek de website!

Laatste nieuws

3 cursussen voor professionals die werken met kinderen: specialiseer je verder in complexe zorg

In de zorg voor kinderen en jongeren met complexe problematiek zijn kennis, inzicht...

Meer info

Vergroot je professionele vaardigheden met deze online trainingen

Naast het aanbod over niet-aangeboren hersenletsel (NAH) bieden wij, via onze zusterorganisatie...

Meer info

HersenletselCongres 2026

Maandag 9 februari, 2026 Ben jij klaar voor het HersenletselCongres 2026?
Het...

Meer info

Boeken over NAH – Lees over niet-aangeboren hersenletsel

Ben je op zoek naar diepgaande inzichten en praktische hulpmiddelen om beter...

Meer info

Interview: Neuropsychologische diagnostiek en behandeling bij hersenletsel

‘Op het moment dat je begrijpt waar je naar kijkt, kun je de juiste interventies...

Meer info

Interview: Gespecialiseerd verpleegkundige NAH

In dit interview vertellen hoofddocent Arno Prinsen en oud-deelnemer Merve Aydemir...

Meer info

Meer nieuws?

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!